Wax ka yar afar todobaad gudahood, warbaahinta caalamka ugu afka dheer iyo xarumaha cilmibaadhista ayaa si isku mid ah uga digay burburka aan laga baaqsan karin ee xukuumadda Xamar iyo guusha aan la joojin karin ee Al Shabaab. War nuxurkiisu yahay ‘Soomaaliya waxa ay qarka u saarantahay in ay la wareegaan Al Shabaab’ ayaa dhinacyada oo dhan ka soo yeedhaaya.
Badhtamihii July, 2025ka, Wakaaladda Wararka Reuters ee laga leeyahay dalka Ingiriiska ayaa saadaalisay in Al Shabaab ay qarka u saaranyihiin in ay la wareegaan Soomaaliya, ka dib markii ay soo jabiyeen difaacyadii malleeshiyaadka xukuumadda Xamar.
Dhammaadkii July, 2025ka, Wargeyska ‘The Economist’ ee laga leeyahay dalka Ingiriiska ayaa saadaaliyay in Al Shabaab ay dhawaan la wareegi doonaan Soomaaliya. Maalin uun ka dib, xarunta cilmibaadhista ‘The Soufan Center’ ee laga leeyahay dalka Maraykanka ayaa daabacday maqaal ay ku saadaalisay in ay Al Shabaab dhawaan la wareegi doonaan dalka Soomaaliya.
Maalmo kooban ka dibna, Telefishinka laga leeyahay dalka Qatar ee Al Jazeera ayaa baahiyay muuqaal uu ku sheegey in Muqdisho ay go’doonsan tahay, dhawaanna ay geli doonto gacanta Al Shabaab.
Dhiniciisa, Kannaalka War Fronts ayaa isaguna baahiyay muuqaal ku saabsan isfidinta Al Shabaab. Warbixinta War Fronts waxa lagu yidhi ‘Al Shabaab lama joojin karo, waxaanay la wareegi doonaan Muqdisho’. Dhawr maalmood ka dib, Wargeyska laga leeyahay dalka Ingiriiska ee ‘The Telegraph’ ayaa qoray falanqayn ku saabsan saadaasha dhaw ee tilmaamaysa la wareegidda Al Shabaab ee Soomaaliya. Warbixinta ‘The Telegraph’ waxa lagu sheegey ‘Soomaaliya waxa ay haysaa jidkii Afghanistan’.
Dhinaca kale, dhawrkii bilood ee ugu dambeeyey ‘The Hill’, France 24, CTC SENTINEL, New York Times, First Post iyo tobannaan kale oo ah xarumo warbaahineed ama cilmibaadhiseed oo dunida caan ka ah ayaa saadaaliyay burburka xukuumadda Xamar.
Farriimahani waxa ay imaanayaan xilli gaaladu ay quus ka joogaan qabsashada Soomaaliya, si dhab ahna ay u kala daateen carrotuulkii ay muddada dheer dhaqaalaha ku bixinayeen, adeegeyaashuna ay ku murmayaan xaafado kooban oo ku yaalla magaalada Xamar iyo xafiisyada sooduuleyaasha ee Xalane, halka qaarkoodna ay mar horeba gabbaad ka dhigteen magaalooyinka Nairobi, Qaahira, Doha iyo Istanbul.
Xaqqiiqo ahaan, diyaaradaha Ameerikaanka iyo taangiyada Afrikaanka la’aantood, marna ma sii jiri karto xukuumadda Xamar, diyaaradaha Ameerikaanka iyo taangiyada Afrikaankuna waligood ma joogi doonaan Soomaaliya, bixitaankoodana waxa xiga Jihaadiyiinta oo daaqadaha uga daata Villa Soomaaliya, waddooyinka Muqdisho oo dabaaldegyo ka bilawdaan iyo dawladaha caalamka oo dhambaallo isdaadraacin ah kasoo dira dacallada dunida. Tani waa runta weyn ee soo socota, waana mid la wada sugaayo.
Soomaalidii naga faqdiyo; fulaygu yeelkiiye,
Ninkii fahan yar iyo kii habraday; doodda haw furine,
Fooraha colaaddeed nin raga; waajib baa farane,
Foolaadka iyo geesigii; loo fadhiyi waaye,
Mar haddii Qur’aan lagu furfuro; jiidhe furimaaye,
Fannaaniinna uma baahna iyo; heeso fara weyne,
Fasalkiyo daruuraha cirkaan; kuu fasirayaaye,
Filashada hagaagtiyo nasrigu; foolka ina siiye,
Gumaysiga farriin dhiig ku qoran; faraha loo saarye,
Fahmoguurku waatuu ku dhacay; xalayto fiidkiiye,
Foodsaarihii iyo ka dide; foosha dirireede,
Waxaan faraska ugu taagannahay; hiilka Falastiine!
- Fahmoguur, 2025
Nageeye
August, 2025
[i] Faahfaahin: https://www.reuters.com/world/africa/al-shabaab-captures-central-somali-town-presses-with-advance-2025-07-14/. (Accessed August, 2025).
[ii] Waxa aad ka eegi kartaa: https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2025/07/24/somalias-state-building-project-is-in-tatters. (Accessed August, 2025).
[iii] Faahfaahin: https://thesoufancenter.org/intelbrief-2025-july-24/. (Accessed August, 2025).
[iv] Faahfaahin ka eeg: https://youtube.com/shorts/oWklR46OrAE?si=vt04ejZr4k6prx1W. (Accessed August, 2025).
[v] Faahfahin ka eeg: https://youtu.be/cKAhkGJrV6A?si=7FEezKMiHa_rbcJy. (Accessed August, 2025).
[vi] Faahfaahin ka sii raac: https://www.telegraph.co.uk/world-news/2025/08/10/somalia-gripped-by-fears-of-militant-islamic-uprising/. (Accessed August, 2025).