Shir looga hadlayay dhaqaalo la’aanta soo wajahday hawl-galka AUSSOM oo muddo labo cisho ah ka socday dalka Uganda ayaa jimcihii shalay lasoo gunaanaday iyadoo wax natiijo ah oo la taaban karo oo kasoo baxay aanu jirin.
Kulankan oo ay isugu yimaadeen dalalka ay ciidamadoodu duullaanka saliibiga ah ku joogaan dalka Soomaaliya ayaa lagu gorfeeyey sidii looga bixi lahaa caqabadaha ku hor gudban hawl-galka shaatiga cusub loo soo xiray ee loola baxay AUSSOM.
Khudbadihii ugu muhiimsanaa ee goobtaasi laga jeediyey ayaa lagu iftiimiyey xaaladda qalafsan ee ay wajahayaan calooshood-u-shaqaystayaashii Afrikaanta ee lagu soo daad-gureeyey Soomaaliya iyo werwerka dhaqaale ee soo food-saaray iyo weliba natiijo la’aanta ay ka joogaan dhaqaallihii faraha badnaa ee horey loogu baxshay.
Xoghayaha Fulinta IGAD ayaa halkaasi ka sheegay in kulankani uu kusoo beegmay xilli ammaanka gobolka uu wajahayo imtixaankiisii ugu adkaa muddo tobanaan sano ah, isla markaana ay aad uga welwelsan yihiin jabka ciidamadooda kasoo gaaaray Soomaaliya.
“Weerarrada Al-Shabaab ay fuliyeen bilahan u horreeyey sannnadkan 2025, waxay wiiqeen wixii aan si wada-jir ah u dhisnay…” ayuu yiri xoghayaha fulinta IGAD, isagoo intaa sii raaciyey in hawl-galladani ay imanayaan xilli ay gabaabsi tahay sahayda ciidamada midowga Afrika.
Talooyin dhowr ah oo shirkaasi laga soo jeediyey ayaa waxaa ka mid ahaa in tirada ciidamada AUSSOM lagu kordhiyo 8000 oo askari iyo in loo hawl-galo sidii dhaqaale loogu ururin lahaa howlgalka cusub loona xoojin lahaa tababaridda maleeshiyaadka Soomaaliya.
Wasiirkii hore ee Qorsheynta iyo xiriirka Caalamiga ah ee kooxda ridada C/Raxmaan Caynte oo ka mid ahaa weftigii shirkan ka qayb-galay ayaa rajo-beel ka muujiyey joogista ciidamada Afrikaanta oo uu sheegay in aanay qaban karin wixii ay qaban waayeen 18-kii sano ee ay dalka joogeen.
Geesta kalena Caynte waxa uu quus ku tilmaamay wax-qabadka maleeshiyaadka riddada Somaliya maadaama ayuu yiri muddadaasi 18-ka sano ah la tababaray maleeshiyaad kor u dhaafaya 100, 000 (Boqol Kun) oo askari, laguna baxshay balaayiin Dollar, balse wixii oo dhami ay kusoo idlaadeen hal bacaad lagu lisay.
Shirkan oo u muuqda mid dhicisoobay ayaa lagu soo warramayaa in madaxdii Afrikaanta ee isugu timid ay canaan kala dul-dhaceen Xasan Gurguurte, madaxa kooxda riddada Soomaaliya. Waxaana si aan gabasho laheyn loogu sheegay in 2 bilood gudahood uu kula heshiiyo siyaasiyiinta mucaaradsan.
Baadariga hor-joogaha ka ah dalka Uganda Yuweri Musafani ayaa loo doortay in uu dhexdhexaadiyo khilaafaadka ka dhex jira kooxda riddada Somaaliya isla markaana uu kormeere ka noqdo isku xirka dalalka ay ciidamadoodu duullaanka saliibiga ah ku joogaan dalka Soomaaliya.
Dowladda Mareykanka ayaa mar kale ku celisay isla markaana sheegtay in aysan taageeri doonin howlgalka AUSSOM, iyadoo tilmaantay inay quus ka joogto sidii ay dalka Soomaaliya uga hir-gelin lahayd ku dhaqanka qawaaniinta gaallada.
William Pope oo ah safiirka Mareykanka ee Uganda ayaa sheegay in Mareykanku aanu diyaar u aheyn in uu taageero howl-galka AUSSOM, maadaama Soomaaliya aanay haatan joogin marxalad keeni karta ayuu yiri in dalka laga hir-geliyo qaraarka Golaha Ammaanka ee lagu dhisay howl-galka AUSSOM.